Gittiğiniz bir müzeden çok etkilendiğinizi ve çıkışta müze pazarından müzedeki eserleri temsil eden bir eşya aldığınızı düşünün. Sizce sizi pazara götürüp o eşyayı almaya iten içsel dürtü neydi?
Alain de Botton ve John Armstrong bu soruyu:
“ Çünkü orada kazandığımız duyarlılığı yaşamın başka bir alanına taşıma çabasına gireriz. Sanat yapıtlarında hayranlık duyduğumuz şeyin etkisini tüm hayatımıza yayacak araçlar verdiği için müzenin pazarı müzedeki en önemli yerdir. “ diyerek cevaplıyor. Yani yaptığımız şey bir eseri mutfağımıza taşıma amacımızdan daha karmaşıktır.
Peki bu eserleri neye göre seçiyoruz? Yani nasıl oluyor da ziyaretçilerin etkilendiği eserler temelde geliş amaçları aynı olsa da birbirinden farklılaşıyor?
Bunu benliğimizdeki dengesizlikler ve yatkınlıklar belirliyor. Hepimizin eksiklikleri farklı bu nedenle herkes kendi güneyini temsil edecek farklı eserler yakalıyor.
Kendimizi orada, evimizde, hissettiren kimi zaman başarısız bir aşk deneyimimiz, kimi zaman acılarımız, kimi zaman kazandığımız zaferler, kimi zaman sağlıklı ilişkilerimiz, belki öfkemiz, belki de sabahları kahvaltı yapmayı seven çocuksu yanımız. Yani eseri görürüz ve şöyle deriz: “Ben de bazen böyle olurum” ya da “Keşke böyle olabilsem.”
Sanat acımızı kabullenmemizi ve iyi yanlarımızı takdir etmeyi öğretir. Bizlerde birer sanatçı olup Goes’un kendi süsenlerinin gölgelerine gösterdiği kadar dikkati kendimize gösterip kim olduğumuzu öğreniriz sonra heykeltraş oluruz; kili alıp boşlukları doldurur ve yontulası yerleri yontup, dökümünü yaparken Opa Tsupa’dan Les Deux Guitares açıp eksikliğini hissettiğimiz Roma’yı içimizde caz müziğiyle yaşatır, İtalyanların umursamazlığını hissettirecek İtalyan restoranından söylediğimiz makarna ile günü bitirir sonra eserimizi en görecebileceğimiz yerde yani evimizde (adı “kendilik müzesi” olur belki..) sergileriz.
Botton ve Armstrong’un dediği gibi “ İngiltere bazen sadece zarif bir çorba kasesinin içindedir. “
Yani çorba bazen güzel vaktin kaselenmiş halidir.
Ancak sanatçı olmak kolay değildir çünkü sanat aykırıdır ve başlangıçta rahatsız edici gelebilir ancak tarihin en büyük zaferleri kazanılırken kimse o an bunun zafer olduğunu bilmiyordu. Doğa yürüyüşleri ( içimizdeki doğa ) yokuşlu ve yorucu olabilir ama yolcu olarak tattığımız varoluşsal huzura değer. Kim bilir belki de susuzluğumuza iyi gelecek bir nehirle karşılaşırız.
Apollon bir gün nehir kıyısında güneşlenirken Eros tanrının tam kalbine bir ok saplar. O sırada da nehirde su ruhlarından birinin kızı olan Daphne yıkanıyordur. Apollon kıza ilk görüşte aşık olur ve onunla evlenmesi gerektiğine karar verir. Ama tanrıların sevgililerin başına neler geldiğini çok iyi bilen Daphne bir tanrıyla beraber olmayacağına yemin etmiştir. Apollon Daphne’ye aşkını ilan eder. Daphne onunla beraber olmak istemediğini söyler, oradan koşarak kaçmaya başlar. Daphne koşar Apollon kovalar. Daphne sonunda yorulur ve bir uçurumun kenarında durmak zorunda kalır. İki seçeneği vardır ya atlayıp ölmek ya da evlenmeyi kabul etmek. Çaresizlik içinde son bir şans toprak ana Gaea’dan yardım ister. Gaea Daphne’ye acır. Apollon tam kızı yakalayıp kollarını beline dolandığı sırada Daphne bir defne ağacına dönüşür. Apollon birden bir ağaca sarılmakta olduğunu, okşadığı saçların yapraklara dönüştüğünü fark eder. Acılar içinde ağlamaya başlar “Ah güzel Darphne! Seni asla unutmayacağım sen benim tek gerçek aşkımdın. Bundan sonra sen sonsuza dek zaferin sembolü olacaksın ve yaprakların başımı süsleyecek.” der. Böylece defne onurun ve taktirin simgesi olur ve Antik yunan ve Roma’da zafer kazananlara ve sanatçılara defne tacı verilir.
Benliğimizdeki eksiklikleri sanat ile tamamlayıp bir sanatçı olarak kendimize Defne taçları verebiliriz.
-Bir müze pazarına uğrarsanız “Alain de Botton&John Armstrung/ Terapi Olarak Sanat” kitabından esinlenerek yazdığım yazımı hatırlamanız dileğiyle..-
Botton, A., Armstrong, J. (2013). Terapi olarak sanat.
Müzik :
Spotify.com /Opa Tsupa- Les Deux Guitares